W dniu 12.07.2024 r., w Urzędzie Miasta i Gminy Mirsk miało miejsce spotkanie poświęcone problematyce rozpoznania, zabezpieczenia i wykorzystania do celów turystyczno-edukacyjnych reliktów dawnych robót górniczych i hutniczych w rejonie Miedzianki i Ciechanowic, gdzie udokumentowana historia wydobywania rud miedzi sięga lat 1310/1311 – kiedy datowana jest wzmianka o „Cuprifodina in montibus”, czyli kopalni miedzi w górach. Okolice wymienionych miejscowości usiane są pozostałościami historycznych wyrobisk górniczych w postaci sztolni w różnym stanie zachowania, zapadlisk szybów, hałd oraz reliktów wzbogacania i metalurgii rud. Obiekty te, posiadające niepodważalną wartość zabytkową popadają w ruinę, często stanowiąc miejsce nielegalnego deponowania różnego rodzaju odpadów, zaś w powszechnej świadomości kojarzone są niewłaściwie – wyłącznie z poszukiwaniami i wydobywaniem rud uranu w latach 40 i 50 XX w. Bogate dziedzictwo materialne dawnych robót, poza istotną wartością zabytkową i naukową – w aspekcie wiedzy o rozwoju górnictwa i hutnictwa rud – posiada istotny, lecz nadal niewykorzystany potencjał w obszarze tzw. geoturystki i turystyki przemysłowej.
Nie bez przyczyny miejscem spotkania przedstawicieli władz samorządowych poświęconego dziedzictwu dawnych robót w okolicach Miedzianki i Ciechanowic była Gmina Mirsk, zaś punktem zbornym podziemna trasa turystyczna „Kopalnia św. Jan” w Krobicy, która w 2023 r. obchodziła 10 lecie istnienia, a powstała w ramach projektu realizowanego w latach 2010-2013 przez konsorcjum, którego liderem było KGHM CUPRUM.
Unikalne doświadczenia naszej Spółki zdobyte podczas realizacji tamtego projektu – obejmującego zarówno rekultywację obiektów i terenów pogórniczych, jak utworzenie ścieżki powierzchniowej „Śladami dawnego górnictwa kruszców” oraz podziemnej trasy turystycznej mają zostać wykorzystane w działaniach planowanych w rejonie Miedzianki i Ciechanowic – zaznacza dr hab. inż. Maciej Madziarz.
Inicjatorami spotkania byli pan Robert Szuman – operator podziemnej trasy turystycznej „Kopalnia św. Jan” w Krobicy oraz dr hab. inż. Maciej Madziarz – kierownik Zakładu Górnictwa KGHM CUPRUM, zaś uczestnikami o szczególnej randze przedstawiciele władz samorządowych: Wójt Gminy Marciszów pan Wiesław Cepielik i wójt Gminy Janowice Wielkie pan Krzysztof Zawadzki oraz burmistrz miasta i gminy Mirsk pan Andrzej Jasiński. Podczas spotkania w siedzibie Urzędu Miasta i Gminy Mirsk pan Madziarz przedstawił prezentację na temat zrealizowanego tam projektu „Rekultywacja obszarów zdegradowanych działalnością górniczą na terenie Gminy Mirsk oraz utworzenie ścieżki turystycznej – Śladami dawnego górnictwa kruszców”, wzbogaconą o opracowaną przez niego koncepcję wykorzystania wybranych obiektów dziedzictwa górniczego okolic Miedzianki i Ciechanowic w turystyce.
W wyniku spotkania podjęto decyzję o przeprowadzeniu wstępnych prac badawczo-inwentaryzacyjnych w stosunkowo dobrze zachowanym zespole historycznych wyrobisk górniczych okolic Ciechanowic, z XVIII – XIX w., odwadnianych sztolnią „Helena”, których stan zachowania nie uległ degradacji w wyniku robót poszukiwawczych i eksploatacyjnych prowadzonych po roku 1945, jak miało to miejsce w przypadku Miedzianki. Rozpoczęcie tych prac planowane jest już jesienią br., niezwłocznie po uzyskaniu przez KGHM CUPRUM zgody Konserwatora Zabytków na prowadzenie badań na terenach dawnych robót górniczych. Należy nadmienić, że prace mające na celu rozpoznanie stanu zachowania sztolni „Helena”, jednej z najdłuższych sztolni odwadniających na współczesnym terytorium Polski, były już realizowane przez naszą Spółkę, zaś ich efektem była lokalizacja wylotu sztolni, jego częściowa przebudowa i rozpoznanie dostępnego fragmentu historycznego wyrobiska.
