Występowanie zjawisk sejsmicznych, mających bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo i komfort życia społeczności lokalnych, w rejonach dotkniętych skutkami działalności górniczej wytwarza popyt na automatyzację procesu śledzenia ich następstw.
W KGHM CUPRUM zakończono projekt pn. „Automatyczny system monitorowania wpływów wysokoenergetycznych wstrząsów sejsmicznych na powierzchnię terenu z wykorzystaniem obserwacji satelitarnych GNSS/PSInSAR oraz pomiarów sejsmicznych – ASMOW” (nr POIR.04.01.04-00-0056/17) wykonywany w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Projekt realizowało konsorcjum, którego liderem było KGHM CUPRUM Sp. z o.o. – Centrum Badawczo–Rozwojowe, a jego członkami: Uniwersytet Warmińsko–Mazurski w Olsztynie oraz Geotronics Dystrybucja Sp. z o.o.
Wzrost świadomości społecznej, dotyczący ochrony środowiska oraz negatywnych oddziaływań przemysłu na zdrowie ludzi, wymusza na przedsiębiorcach informowanie społeczeństwa o skutkach prowadzonej działalności – mówi dr inż. Lech Stolecki – Kierownik Projektu ASMOW – Stąd też celem projektu było opracowanie zintegrowanego systemu pomiarowego składającego się z platform geodezyjnych, aparatury sejsmicznej oraz narzędzi IT, umożliwiającego wizualizację wpływów wysokoenergetycznych wstrząsów górniczych na powierzchnię terenu – dodaje.
Realizując prace badawczo-rozwojowe, czy naukowe w KGHM CUPRUM zwracamy szczególną uwagę na możliwość zaimplementowania ich efektów w praktyce – zaznacza Radosław Pilut – Prezes Zarządu Spółki. Przykładem takiego projektu jest ASMOW, w ramach którego opracowano system dedykowany dla rejonów górniczych, gdzie eksploatacji towarzyszy aktywność sejsmiczna. Jego odbiorcą końcowym mogą być zarówno przedsiębiorcy górniczy, jak i samorządy terytorialne.
Proponowane rozwiązanie umożliwia automatyzację detekcji i określenia skutków zdarzeń sejsmicznych. Dane pozyskiwane i przetwarzane w systemie ASMoW niosą ze sobą informację przestrzenną. Zaprojektowana architektura zapewnia automatyczny przepływ danych od czujników pomiarowych, przez struktury bazy danych i aplikacje obliczeniowe do systemu informacji geograficznej GIS, gdzie w przetworzonej, czytelnej dla odbiorcy formie, prezentowane są na portalu internetowym.
Widok opracowanego portalu internetowego w projekcie ASMOW
Opracowany system monitorowania funkcjonuje w trzech współpracujących ze sobą warstwach. Pierwsza z nich obejmuje urządzenia pomiarowe oraz niezbędny osprzęt. Warstwa druga jest warstwą baz danych i obliczeń. Natomiast trzecia warstwa prezentuje wyniki w postaci portalu WEB GIS. Wykorzystana aparatura i metody pomiarowe umożliwiają integrację różnych systemów obserwacji służących określeniu zmian powierzchni terenu oraz monitorowaniu oddziaływań dynamicznych generowanych prowadzoną eksploatacją górniczą. Technologia pomiarów z wykorzystaniem odbiornika GNSS umożliwia weryfikację istniejących baz danych geodezyjnych, dotyczących różnych obiektów, które są zlokalizowane w zasięgu wpływów prowadzonej eksploatacji, a przede wszystkim stałe aktualizowanie posiadanych danych, przy zachowaniu wysokiej dokładności pomiaru. Interferometria radarowa, wykorzystując szeregi czasowe pozwala na teledetekcyjny pomiar przemieszczeń powierzchni terenu. Natomiast pomiary sejsmiczne umożliwiają określenie poziomu drgań ośrodka gruntowego generowanego wstrząsami sejsmicznymi.
Więcej informacji nt. opracowanych w ramach projektu ASMOW rozwiązań i wykorzystanych w nim technologii można znaleźć w ostatnim numerze Czasopisma Naukowo-Technicznego Górnictwa Rud CUPRUM (nr 3-4/2021)
http://czasopismo.cuprum.wroc.pl/journal-issues/view/47
oraz na stronie projektu:
https://asmow.geotronics.com.pl/